Skip to main content
Inloggen Van Dale Online

Van Dale

  • Inloggen Van Dale Online
  • Producten
  • Onderwijs
  • Zakelijk
  • Taaltrainingen
    • Trainingsagenda
      • Zakelijk Nederlands
    • Werkwoordspelling
    • Correct Nederlands
    • Helder zakelijk schrijven
    • Zakelijke correspondentie
    • Masterclass Nederlands
    • Maatwerk / In-company
    • Testimonials
  • Gratis woordenboek
    • Gratis Rijmwoordenboek
  • Klantenservice

Column: Woordenboeken maken is vooruitzien

17-06-2022 17-06-2022 -
Leren - Weten - Werken - Ontspannen - vandale

Regeren is vooruitzien, maar ook bij het maken van woordenboeken moet je met de toekomst rekening houden. Bij het definiëren van nieuwe trefwoorden gebruiken woordenboekmakers bestaande woorden, maar die moeten over pakweg tien, vijftien jaar natuurlijk nog wel worden begrepen. Want zolang gaat een woordenboek doorgaans mee.

Dat impliceert dat in definities verouderde en archaïsche woorden vermeden moeten worden. Begeren, bevreesd, bewilligen, goedsmoeds, versagen, welgemoed – hoe mooi die woorden ook zijn, ze zijn niet meer geschikt als verklarende termen in de definitie van een modern woord. Geldt dat ook voor het woord versnapering, vroeg ik mij onlangs af. Ik overwoog het te gebruiken om een hip (veganistisch) tussendoortje te omschrijven.

In zo’n geval kijk ik in ons krantencorpus. Vaak zie je daarin in één oogopslag of een woord nog courant is of langzamerhand uitsterft.

De uitkomst was verrassend. Er bleek een opvallend verschil te bestaan tussen landelijke en regionale kranten. Nam het woord versnapering in landelijke kranten zoals NRC, Trouw en de Volkskrant de afgelopen jaren af, in regionale kranten als De Gelderlander, De Stentor, Het Dagblad van het Noorden en het Brabants Dagblad was het gebruik ervan op peil gebleven.

Dat verschil heeft ongetwijfeld te maken met de aard van de berichtgeving: landelijke kranten leggen een accent op economisch nieuws, nieuws uit de politiek en wereldnieuws, terwijl regionale kranten ook aandacht besteden aan het kleine lief en leed van gewone mensen – met hun natje en hun droogje – uit de regio.

Versnapering is weliswaar nog courant, maar uit de contexten die ik nader bekeek, bleek dat het woord wel vooral door ouderen wordt gebruikt. Daarom heb ik bij het omschrijven van het hippe tussendoortje uiteindelijk gekozen voor snack. Met pijn in het hart, want versnapering vind ik eigenlijk een veel mooier woord.

 

Ton den Boon, Nederlands hoofdredacteur van de Dikke Van Dale

Vorig artikel
Volgend artikel

Gerelateerde artikelen

Blog image Blog image
Hoe vernieuw je de Dikke Van Dale? | Deel IX: Leuke dingen voor de mensen
21 februari 2019
Blog image Blog image
Moet kiplekker uit Van Dale?
25 juni 2021
Blog image Blog image
Nieuwe rubriek: Hoe vernieuw je de Dikke Van Dale?
08 juni 2018
Advertentie
De rijkdom van de Nederlandse taal

Eindeloos bladeren, ontdekken, artikelen lezen en genieten van taal. Een sieraad voor je boekenkast.
Bestel via de Van Dale-webwinkel en betaal geen verzendkosten. Bestel nu>>>

Woord van de Dag
samenlevingsontkenner

Afgelopen week debuteerde in het Financieele Dagblad het woord samenlevingsontkenner. Deze opmerkelijke term blijkt afkomstig te zijn van BBB-voorvrouw Caroline van der Plas. Het FD schrijft: Het ongemak van de coalitie gaf ruim baan aan het triomfalisme van Caroline van der …

Het bericht samenlevingsontkenner verscheen eerst op Taalbank.

Lees verder

Search form

Aanbevolen artikelen

  • De Woorden van de Week – week...
    - 26-06-2022
  • Column: Persoonsnamen in Van...
    - 24-06-2022
  • Eerste hulp bij taalkwesties
    - 21-06-2022
  • De Woorden van de Week – week...
    - 19-06-2022
Hoeveel keer per week raadpleeg jij de Van Dale App?
  • Resultaten

 

Over Van Dale

Mensen begrijpen elkaar en de wereld beter als er geen taalbarrières zijn. Daarom biedt Van Dale je taaloplossingen op elk niveau. Van de bekende ‘Dikke’ of ‘Grote’ Van Dale en (online)woordenboeken in verschillende talen, tot taaltrainingen, databestanden en de handige Van Dale-app. Scholen maken dagelijks gebruik van onze complete schoolpakketten, bedrijven gebruiken onze online synoniemen-, verklarende- en juridische woordenboeken. En met onze Van Dale Taaltrainingen maken we van iedereen een taalprofessional.



Van Dale App

 

Van Dale App - App StoreVan Dale App - Google Play Store

Servicepagina’s

  • Privacybeleid
  • Partners
  • Over Van Dale
  • Actuele storingen en onderhoud

Meer Van Dale

  • Probeer Van Dale Online
  • Van Dale Professioneel
  • Van Dale op school
  • Woord van het Jaar
  • Gratis rijmwoordenboek
  • Van Dale Lidwoorden
  • Van Dale Puzzelwoorden
  • Van Dale Synoniemen

Contact

  • Contact
  • Klantenservice
  • Routebeschrijving
  • Vacatures
  • Uw gegevens inzien, aanpassen of verwijderen

© Copyright 2022 Van Dale Uitgevers

  • Sitemap
  • Colofon
  • Voorwaarden
  • Twitter
  • Facebook
  • Linkedin