Tot voor kort werd met een draaigat een draaiend, tegenwoordig zouden we misschien zeggen: twerkend achterwerk bedoeld, terwijl met een draaigatje een ‘koket meisje’ of ‘een kokette vrouw’ werd bedoeld.

Koket, kent u dat woord nog? Het betekent behaagziek en kwam onder meer voor in combinaties als ‘koket kijken’ of ‘koket lachen’. Maar wie doet dat vandaag de dag nog?

Terzake, het woord draaigatje maakt dezer dagen zijn rentree in onze taal, maar nu ter aanduiding van een exotisch miertje. Dat invasieve miertje in onze contreien wordt ook wel het mediterraan draaigatje genoemd. Sinds 2015 is dat de Nederlandse lekenterm voor Tapinoma nigerrimum, In dat jaar werd het miertje onder meer in het Belgische Hasselt en op de Veluwe ontdekt, vooral op warme plekken. De naam is gebaseerd op de wijze van voortbewegen van dit bezige insect.

Anders dan de meeste Nederlandse mieren kan het mediterraan draaigatje ook bijten en daarom noemde iemand hem afgelopen weekend een draculamier:

Ebbers was in haar voortuin aan het werk, toen ze allemaal prikjes op haar been voelde. ‘Later had ik allemaal kleine plekjes op mijn been. Toen wist ik dat het geen gewone mieren waren’, zegt ze. ‘Dracula-mieren noem ik die bijtende dingen sindsdien.’

Draculamier kan een tweede lekenterm voor Tapinoma nigerrimum worden, maar het is de vraag of die naam wel toepasselijk is. Het is vooralsnog namelijk niet bekend of de de mier mensen bijt om bloed te zuigen.

Toevallig maakte het woord draculamier rond de jaarwisseling zijn debuut in onze taal in verband met een andere mier, die wél – zoals echte ‘draculadieren’ betaamt – bloed zuigt, bij zijn eigen kinderen nog wel:

De snelste beweging in het dierenrijk wordt gemaakt door een mier. Wetenschappers ontdekten dat de draculamier Mystrium camillae zijn onderkaken met een recordsnelheid beweegt om een prooi te pakken. Een hap van het beestje, dat voorkomt in Afrika en Azië, duurt 23 microseconden.

Definitie

draculamier (de, -en) mier die bloed zuigt, o.a. gebruikt ter aanduiding van de tropische mier Mystrium camillae, tevens aangetroffen als lekenterm voor een in België en Nederland als exoot aangetroffen bijtende mier, het mediterraan draaigatje

De regionale krant De Stentor waarschuwt vandaag niet alleen voor plaagdieren, maar ook voor onvakkundige bestrijders daarvan:

Het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) waarschuwt voor beunbestrijders: mensen die zonder diploma wespennesten aanpakken.

Beunbestrijders dus. Het is een splinternieuw woord, dat bovendien interessant gevormd is. Beunbestrijder is gevormd met het eerste deel van beunhaas, de vertaling van het Ne­der­duitse woord böhnhase ter aanduiding van een kleer­ma­ker die zijn proef­stuk niet heeft ge­maakt. Böhnhase is gevormd met böne (zolder) en hase (haas) en de letterlijke betekenis is dan ook zolderhaas. Beroepsbeoefenaren die geen vakmensen waren, deden hun werk namelijk min of meer in het geheim, op zolder dus.

Beun is geen productief eerste deel van samenstellingen, al hebben we beunbouwer (‘Bob de Beunbouwer’) weleens aangetroffen ter aanduiding van een niet zo vakkundige aannemer. Misschien zet beunbestrijder wel een trend en zien we in de nabije toekomst meer beun-zzp’ers.

Definitie

beunbestrijder (de, -s) plaagdierbestrijder die zijn vak niet verstaat en/of niet bij een beroepsvereniging is aangesloten