Het ebolavirus, hantavirus, marburgvirus, norwalkvirus, togavirus, usutuvirus, westnijlvirus en het zikavirus – het zijn allemaal ziektenamen die naar een plaats op aarde zijn genoemd. Ze heten daarom geoniemen: woorden die hun naam ontlenen aan of zijn samengesteld met een land-, streek-, plaats-, rivier-, gebergtenaam e.d. Vandaag krijgen de genoemde virussen er een ‘broertje’ bij: het wuhanvirus. Daarmee wordt het geheimzinnige coronavirus (familie van sars en mers) bedoeld dat eind vorig jaar de kop opstak in de Chinese plaats Wuhan. De Volkskrant schrijft er vandaag over:

Het Wuhanvirus lijkt sterk op het sars-virus, blijkt daaruit, het beruchte griezelvirus dat in 2003 de wereld in rep en roer bracht, ruim achtduizend mensen besmette en er 775 doodde. Een ‘coronavirus’, met aan zijn uitsteeksels een moleculaire sleutel die enigszins past op menselijke cellen. Het sars-virus gebruikte die sleutel destijds ook om menselijke cellen binnen te komen. En, erger, voor het sars-virus bleek het ‘een koud kunstje’ om de sleutel met een paar kleine genetische wijzigingen beter passend te maken (…). Kon het virus opeens veel beter van mens naar mens overspringen.

Vooralsnog lijkt het nieuwe coronavirus nog niet heel besmettelijk en gevaarlijk – het levert griepachtige verschijnselen op — maar het kan zich ontwikkelen en dan leiden tot een pandemie. Het virus brak in december 2019 uit op de Huanan-vismarkt in de Centraal-Chinese miljoenenstad Wuhan. Vandaar de naam wuhanvirus, die met een naar analogie van de andere geonymische virusnamen met een kleine letter moet worden gespeld.

Veel coronavirussen worden van of via dieren op mensen overgedragen en heten daarom zoönosen. Ook het wuhanvirus vertoont overeenkomsten met een virus dat bij vleermuizen is aangetroffen. Zo’n virus wordt vooral riskant als het noteert en vervolgens ook van mens op mens overdraagbaar wordt. In dat geval kan een pandemie ontstaan.

Definitie

wuhanvirus (het, g.mv.) coronavirus dat griepachtige verschijnselen veroorzaakt, genoemd naar de Chinese stad Wuhan, waar het virus voor het eerst is aangetroffen

Op Twitter attendeert iemand Van Dale vandaag op het woord pinggerecht:

Pinggerecht is een kant-en-klaarmaaltijd. Als principiële zelfkokers kenden we het woord pinggerecht niet, maar enig onderzoek naar varianten als pingmaaltijd en pingvoedsel wijst uit dat het tussenwerpsel ping, waarmee het geluid van een bel op klokje (bijvoorbeeld van de magnetron) wordt nagebootst, tamelijk productief is. Zo twittert iemand in 2011

Pingvoedsel van de appie is toch stiekem niet te vreten!

Echt goed bekend staat het niet, dat pingeten, blijkens een andere tweet uit 2010:

Weer eens ruzie met de printer….en de laptop….met beide dus….ondertussen smerige pingmaaltijd naar binnen aan het werken….

Overigens blijkt ook pinggerecht op Twitter al eerder te zijn gebruikt, in 2011:

Wat zal ik voor #pinggerecht halen? #durftevragen #dtv #school moet toch wat eten

Het heeft er alle schijn van dat er zelfs een werkwoord pingen bestaat, althans in 2011 zien we een tweet waarin de passage ‘pingen met Iglo’ voorkomt. En in 2010 twittert een zekere Mireille:

‘verse’ erwtensoep v/d appie aan het pingen. Ben benieuwd.

Als er in Nederland nou net als in sommige Amerikaanse steden woningen zonder keuken gebouwd gaan worden, dan zou pingen weleens courant kunnen worden. Hoe dan ook, zijn samenstellingen als pinggerecht of pingmaaltijd wel woorden om te onthouden.

Definitie

pinggerecht (het, -en) kant-en-klaarmaaltijd, genoemd naar het geluid ‘ping’ dat de oven of magnetron maakt als een (kant-en-klare) ovenschotel de geschikte temperatuur heeft om te worden geserveerd