Kletteren en knetteren

Op elke pagina van vrtnws.be, de website van de VRT-nieuwsdienst, staat een knop waarmee je taal- en spelfouten kunt melden. Veel lezers maken er ook gebruik van. Meestal melden ze dat er een woord in de zin ontbreekt, dat er een letter in een woord te veel staat of dat gebeurt echt wel met een t moet, meneer!

Heel af en toe zit er in de mailbox een berichtje waarvan je denkt: hé, wat is hier aan de hand? Zo meldde een mevrouw een paar weken geleden dat we een typfoutje hadden gemaakt. ‘U schrijft “kletterend”, maar dat moet “knetterend” zijn.’ Dit is de kop waar het over ging: ‘Kletterende ruzie aan het Britse hof?’ Prins Harry had nog maar net aangekondigd dat hij en zijn vrouw Meghan uit de koninklijke familie wilden stappen. De ‘megxit’, dus.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik even mijn wenkbrauwen heb gefronst toen ik dat mailtje zag verschijnen. ‘Kletterende ruzie’, daar is toch niks mis mee? Hoe kom je erbij dat het ‘knetterende’ moet zijn? En toen viel mijn oog op de naam van de melder. Een wel heel goed als Nederlands herkenbare naam. Zouden we weer te maken hebben met een subtiel verschil tussen het Nederlandse en het Belgische Nederlands?

Ja, hoor. Even kijken in de kranten en op het internet, en je ziet het zo: heel Vlaanderen zegt ‘kletterende ruzie’, nooit ‘knetterende’; heel Nederland zegt ‘knetterende ruzie’, nooit ‘kletterende’; en we zeggen allemaal samen ‘knallende ruzie’.

Daar gaat de woordenboekenmaker mee aan de slag. In de Dikke Van Dale stond alleen nog maar knallende ruzie (‘die met veel lawaai gepaard gaat’). Dat noemen we de centrale term, de term die het frequentst gebruikt wordt. Voor de komende update van het woordenboek heb ik zowel kletterende ruzie als knetterende ruzie toegevoegd, met respectievelijk de labels ‘BE’ en ‘NL’ erbij. En bij elke regionale variant staat de verklaring, zoals we dat altijd doen als varianten uitsluitend in één deel van het Nederlandse taalgebied gebruikt worden. Iedereen tevree.

Ruud Hendrickx, Vlaams hoofdredacteur van de Dikke Van Dale

Nederlands hoofdredacteur Ton den Boon en Vlaams hoofdredacteur Ruud Hendrickx vertellen maandelijks over het verrijken van de Dikke Van Dale. 

Vorig artikel
Volgend artikel

Gerelateerde artikelen

05 januari 2021
12 februari 2021