Van Dale gaat geregeld de grens over. Want we geven ook woordenboeken uit in vreemde talen. In het Engels en Frans natuurlijk, maar ook in het Zweeds, Portugees of Italiaans. Ja, zelfs voor de reiziger naar Indonesië of China is er een Van Dale.
Als woordenboekenmaker moet je dan natuurlijk wel ter plaatse de vinger aan de pols houden. Bijvoorbeeld in Duitsland. Want hoewel die taal veel gemeen heeft met de onze, zijn er kleine, bedrieglijke verschillen. Neem bijvoorbeeld plaats op een terras en bestel een 'Pott Kaffee'. Wat gebeurt er? De ober zet doodleuk een mok voor je neer. Donnerwetter, dat had je niet bedoeld.
Ooit vertelde een Nederlander aan een Duitser dat Nederlandse zeelieden in de 17e eeuw 'alle Dodos ausgerudert' hadden. Toegegeven, 'ausgerottet' klinkt ook wel erg drastisch. Nog een voorbeeld. 'Ich rauche Gas', zo meldde zich ooit een verontruste Nederlandse huurder bij de receptie van het Duitse bungalowpark. Riechen en rauchen, je moet het verschil ook maar net weten.
Nervositeit is trouwens nooit een goede raadgever bij het spreken van een vreemde taal. Dat bewijst wel het verhaal van die naar Duitsland geëmigreerde Nederlander en zijn hoogzwangere vrouw. Midden in de nacht belde de man in alle staten naar het ziekenhuis, onder het uitroepen van 'Die Fliesen sind gebrochen.'
Twee dagen later al stond de tegelzetter voor de deur.
