Delfde of dolf?

Vraag:

Wat is juist: Hij delfde het onderspit of Hij dolf het onderspit?

Antwoord:

Het mag allebei.

Uitleg:

Het Nederlands kent twee soorten werkwoorden: zwakke en sterke. Bij sterke werkwoorden verandert er een klinker als je ze in de verleden tijd zet of er een voltooid deelwoord van maakt. Zo zijn lopen (liep) en denken (dacht) sterke werkwoorden. Veruit de meeste Nederlandse werkwoorden zijn overigens zwak.

Bij sommige werkwoorden zijn er echter twee mogelijkheden. Dan is zowel de sterke als de zwakke vervoeging correct. Meestal gaat het om werkwoorden die oorspronkelijk sterk waren, maar die in de loop van de tijd ‘verzwakt’ zijn. Voorbeelden:

                waaien – het woei – het waaide

                jagen – ik joeg – ik jaagde

                delven – hij dolf – hij delfde

Zowel Hij delfde het onderspit als Hij dolf het onderspit is dus correct Nederlands. Het een is niet beter dan het ander, al lijkt de vorm met dolf nog net iets vaker voor te komen.

En dat onderspit? Dat verwijst naar degene die het diepst moet spitten en dus de zwaarste klus te verrichten heeft. Zo iemand is de dupe of, zoals we tegenwoordig zouden zeggen, de sjaak. Hij delft letterlijk en figuurlijk het onderspit.